TГғВјrkiye'deki ve dГғВјnyadaki "SГ„ВұzГ„ВұntГ„Вұlar"
В
В
Radikal
Oral ГғВҮALIГ…ВһLAR
KГғВјrt sorunu ayrГ„Вұca bir sГ„ВұnГ„Вұfsal sorun
В
В
Vatan
Reha MUHTAR
Felaket bize insanlГ„ВұГ„ВҹГ„ВұmГ„ВұzГ„Вұ hatГ„ВұrlatГ„Вұr mГ„Вұ?..
В
В
Zaman
Г…Вһahin ALPAY
WikiLeaks ne sГғВ¶ylГғВјyor?
В
В
Milliyet
Taha AKYOL
PKK ve Ä°srail
В
В
В
В
AyГ…Вҹe BГғВјГ…Вҹra ERKEГғВҮ
В
Alper GГғВңRKAN
В
Sami NOGAY
В
Emre AKГғВ–Z
В
Mehmet Ali BÄ°RAND
В
В
В
Ä°nternet icat oldu diplomatlar bozuldu...
Mehmet BARLAS
В
В
SГ„ВұzГ„ВұntГ„Вұ belgeler yГғВјzГғВјnden Г…Вҹimdi bГғВјtГғВјn dГғВјnya Amerikan diplomatlarГ„ВұnГ„Вұ dedikoducular topluluГ„Вҹu olarak gГғВ¶rГғВјyor. Amerikan diplomatlarГ„ВұnГ„Вұ diГ„Вҹer dГғВјnyalГ„Вұ diplomatlardan farklГ„Вұ gГғВ¶stermeye ГғВ§alГ„ВұГ…Вҹanlar da var. Bunlara gГғВ¶re mesela AvrupalГ„Вұ diplomatlar dedikodularГ„Вұ baГ…Вҹkentlerine kriptolamazmГ„ВұГ…Вҹ... AvrupalГ„Вұ diplomatlar ancak siyasi ve diplomatik ГғВ¶nem taГ…ВҹГ„Вұyan bilgileri merkezlerine iletirlermiГ…Вҹ. AyrГ„Вұca ГғВ¶yle zГ„Вұrt pГ„Вұrt kaleme sarГ„ВұlГ„Вұp ГғВјlkelerinin dГ„ВұГ…ВҹiГ…Вҹlerini ГғВ§ГғВ¶pe boГ„ВҹmazlarmГ„ВұГ…Вҹ. Birincisi ne her Amerikan diplomatГ„Вұ birbirinin aynГ„ВұdГ„Вұr, ne de AvrupalГ„Вұ diplomatlar dedikodudan uzak durabilirler. Mesela ABD'nin 3'ГғВјncГғВј BaГ…ВҹkanГ„Вұ Thomas Jefferson'un (1743-1826) dГғВ¶nemin DГ„ВұГ…ВҹiГ…Вҹleri BakanГ„Вұ James Madison'a yazdГ„ВұГ„ВҹГ„Вұ not, diplomasi tarihinin unutulmaz metinleri arasГ„ВұndadГ„Вұr. Kendisinden sonra BaГ…Вҹkan olacak Madison'a yazdГ„ВұГ„ВҹГ„Вұ notta, Г…Вҹu uyarГ„ВұyГ„Вұ seslendirmiГ…Вҹ Jefferson: - Ä°spanya'daki elГғВ§imizden iki yГ„ВұldГ„Вұr bir haber alamadГ„Вұk. Bu yГ„Вұl da bir haber alamazsak, benim ona bir mektup yazmam gerekecek. Bu metin Ä°srail'in eski DГ„ВұГ…ВҹiГ…Вҹleri BakanГ„Вұ Abba Eban'Г„Вұn (1905-2002) "Gelecek YГғВјzyГ„Вұlda Diplomasi" kitabГ„Вұnda da var.
AvrupalГ„Вұlar da aynГ„Вұ Abba Eban "Araplar fГ„Вұrsat kaГғ§ÄВұrmakta fГ„Вұrsat kaГғ§ÄВұrmazlar" sГғВ¶zГғВјnГғВј OrtadoГ„Вҹu siyasetine yerleГ…Вҹtiren bir diplomattГ„Вұ. AvrupalГ„Вұ diplomatlarГ„Вұn sadece ГғВ¶nemli siyasi ve diplomatik bilgileri baГ…Вҹkentlerine ilettikleri iddiasГ„Вұna gelince... "Tarih ve Toplum" dergisinin AГ„Вҹustos 1986'daki 32'nci sayГ„ВұsГ„Вұnda, artГ„Вұk gizliliГ„Вҹi kalmayan bir Avusturya diplomatik belgesi yayГ„ВұnlanmГ„ВұГ…ВҹtГ„Вұ. Ä°pek ГғВҮalГ„ВұГ…Вҹlar bunu "Latife"de kullandГ„Вұ daha sonra. 20 AГ„Вҹustos 1925'te TГғВјrkiye'deki Avusturya elГғВ§iliГ„Вҹinden DГ„ВұГ…ВҹiГ…Вҹleri BakanГ„Вұ Dr. Heinrich Mataja'ya gГғВ¶nderilen Avusturya maslahatgГғВјzarГ„ВұnГ„Вұn raporuna gГғВ¶re Mustafa Kemal, bir yemekte Latife HanГ„Вұm'Г„Вұn yorgunluГ„Вҹunu ГғВ¶ne sГғВјrГғВјp piyano ГғВ§alma ГғВ¶nerisini reddetmesi ГғВјzerine piyanoya geГғВ§en virtГғВјГғВ¶zГғВј "kГ„ВұГ…ВҹkГ„ВұrtГ„ВұcГ„Вұ bir tarzda" alnГ„Вұndan ГғВ¶pmГғВјГ…ВҹtГғВј. Bunun ГғВјzerine kopan karГ„Вұ koca kavgasГ„Вұna AvusturyalГ„Вұ diplomat diГ„Вҹer konuklarla birlikte tanГ„Вұk olmuГ…Вҹtu. AvusturyalГ„Вұ (yani AvrupalГ„Вұ) diplomat, ancak dedikodu dergilerinde yer alabilecek ayrГ„ВұntГ„Вұlarla dolu kriptosunda, AtatГғВјrk'ГғВјn Latife HanГ„Вұm'dan ayrГ„ВұlmasГ„ВұnГ„Вұ da uzun uzun tahlil etmiГ…Вҹti.
Bol dedikodu Bu kriptodan bazГ„Вұ alГ„ВұntГ„Вұlar yapalГ„Вұm: "... evlilik iliГ…Вҹkisinin ahenksizlik ve geГғВ§imsizlik nedeniyle yГғВјrГғВјmediГ„Вҹi sГғВ¶ylentileri dolaГ…ВҹГ„Вұyordu; hatta, gene oldukГғВ§a ihtiyatlГ„Вұ bir biГғВ§imde bu evliliГ„Вҹin kГ„Вұsa zamanda sona ereceГ„Вҹinden sГғВ¶z ediliyordu... Nihayet vuku bulan boГ…ВҹanmanГ„Вұn da, yalnГ„Вұzca resmi bir tebliГ„Вҹle duyurularak, TГғВјrk kesiminde yayГ„Вұmlanan hiГғВ§bir gazetenin bu tebliГ„Вҹe tek bir hece eklemeye cesaret edememesi, bu konuda kamuoyunun aГ„ВҹzГ„ВұnГ„Вұn ne denli sГ„ВұkГ„Вұca baГ„ВҹlandГ„ВұГ„ВҹГ„ВұnГ„Вұ iГ…Вҹaret ediyor. TГғВјrkiye'nin iГғВ§ siyasi geliГ…Вҹmeleri bakГ„ВұmГ„Вұndan gayet anlamlГ„Вұ olan bu olay, hiГғВ§bir yorum yapГ„Вұlmadan sineye ГғВ§ekildi." DГғВ¶nemin Avusturya DГ„ВұГ…ВҹiГ…Вҹleri BakanГ„Вұ Dr. Mataja TГғВјrkiye'den gelen bu bilgileri ГғВјlkesinin dГ„ВұГ…Вҹ siyasetine nasГ„Вұl yansГ„ВұttГ„Вұ bilemiyorum. MaslahatgГғВјzar'Г„Вұn kriptosu Г…ВҹГғВ¶yle devam ediyor:
AlaycГ„Вұ ve bilgili "Latife HanГ„Вұm zengin bir ebeveynin evladГ„Вұ olarak, ГғВ¶rnek bir eГ„Вҹitim gГғВ¶rme fГ„ВұrsatГ„Вұ bulmuГ…Вҹtur. DГғВјnyanГ„Вұn bГғВјtГғВјn ГғВ¶nemli kГғВјltГғВјr dillerini konuГ…Вҹup yazabilmekte, Avrupa'yГ„Вұ bizzat kendi gГғВ¶rgГғВјsГғВјyle tanГ„ВұmaktadГ„Вұr; bunlarГ„Вұn ГғВ¶tesinde, gerГғВ§ekten son derece zeki, akГ„ВұllГ„Вұ ve gГғВјzel bir kadГ„ВұndГ„Вұr. Kendisiyle tanГ„ВұГ…Вҹma fГ„ВұrsatГ„Вұ bulan bГғВјtГғВјn AvrupalГ„Вұlar, bilgililiГ„Вҹini ГғВ¶vmektedirler. Elbette kiГ…ВҹiliГ„Вҹi, bu iyi niteliklerin bГғВјyГғВјk bГғВ¶lГғВјmГғВјyle paralellik arz eden birtakГ„Вұm eГ„Вҹilimlerle bГғВјtГғВјnlenmektedir: Egemenlik isteГ„Вҹi, kendisine antipatik gelen kiГ…Вҹilere karГ…ВҹГ„Вұ haksГ„Вұzca tavГ„Вұrlar almasГ„Вұ ve alaycГ„ВұlГ„ВұГ„ВҹГ„Вұ, kuГ…Вҹkusuz, kocasГ„Вұyla ve kocasГ„ВұnГ„Вұn yakГ„Вұn ГғВ§evresiyle olan iliГ…Вҹkileri aГғ§ÄВұsГ„Вұndan tehlikeli ГғВ¶zelliklerdi. Г…Вһu da var ki, haklГ„Вұ olarak, Gazi'ye kГғВ¶tГғВј etkide bulunabileceГ„Вҹini sezinlediГ„Вҹi insanlara karГ…ВҹГ„Вұ Гғ§ÄВұkГ„ВұГ…ВҹlarГ„Вұ nedensiz deГ„Вҹildi."
Ya sabГ„Вұr ya selamet Demek istediГ„Вҹim Г…Вҹu. Wiki-sГ„ВұzГ„ВұntГ„ВұlarГ„Вұnda kendilerini ve ГғВ¶zel yaГ…ВҹamlarГ„Вұna iliГ…Вҹkin dedikodularГ„Вұ gГғВ¶ren siyasetГғВ§ilerimiz "BaГ…ВҹГ„Вұma gelen bu bela nedendir" diye yeise kapГ„ВұlГ„Вұp, hemen ГғВ¶fkelenmemeliler. GГғВ¶rГғВјldГғВјГ„ВҹГғВј gibi diplomatik dedikoduculuk ГғВ§emberine AtatГғВјrk'ГғВј bile sokmuГ…Вҹlar AvrupalГ„Вұ diplomatlar. Kim bilir kim "SavaГ…ВҹГ„Вұ baГ…Вҹlatmak iГғВ§in diplomatlar, savaГ…ВҹГ„Вұ bitirmek iГғВ§in de askerler gerekir" demiГ…Вҹ. ГғВ–zetle diplomatik kriptolar ГғВјrГғВјr, dГғВјnya yГғВјrГғВјr. Tek fark var dГғВјnle bugГғВјn arasГ„Вұnda. Ä°nternet icat oldu, diplomatlar bozuldu...
Ä°man, yetmiГ…Вҹ kГғВјsur derecedir. En ГғВјstГғВјnГғВј вҖңLГғВў ilГғВўhe illallah (AllahвҖҷtan baГ…Вҹka ilah yoktur)вҖқ sГғВ¶zГғВјdГғВјr, en dГғВјГ…ВҹГғВјk derecesi de rahatsГ„Вұz edici bir Г…Вҹeyi yoldan kaldГ„ВұrmaktГ„Вұr. Haya da imandandГ„Вұr. HZ. MUHAMMED (S.A.V.)