Çin'in CCTV Haber kanalındaki güncel konular yorumcusu Dr. Victor Gao Zhikai, Türkiye'nin, İran'ın nükleer konusunda uluslararası camiaya büyük bir iyilik yaptığını söyledi.
CCTV News'in hafta sonu yayınlanan ve New York'ta yapılan Nükleer Silahların Yayılmasının Önlenmesi Anlaşması'nı (NPT) gözden geçirme konferansı ile İran'ın nükleer sorununun ele alındığı programa katılan yorumcu Dr. Gao, Türkiye'de yapılacak nükleer takasla ilgili görüşlerini dile getirdi. Gao, "Türkiye uluslararası topluma yaptığı bu girişimle çok büyük bir iyilik yapmıştır.'' dedi. Konunun Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi'nde mutlaka dikkate alınması gerektiğini vurgulayan Gao, Türkiye'nin yaklaşımını övdü.
Programa katılan Türkiye'nin Pekin Büyükelçisi Murat Salim Esenli de Türkiye'nin nükleer konusundaki görüşlerini anlattı. Esenli, Türkiye'nin, Brezilya ile birlikte İran'ı da dahil ederek, yayınladığı 17 Mayıs'taki ortak bildirgenin İran'ın nükleer konusundaki bu süreçte son derece kritik bir karar olduğunun altını çizdi. Bunun önemli bir açılım olduğu ve mutlaka değerlendirilmesi gerektiğini vurgulayan Esenli, "Diplomasiye ve diyaloga mutlaka şans tanınması gerekir." dedi.
Büyükelçi Esenli ayrıca, Türkiye, İran ve Brezilya üçlüsünün nihai sorulara cevap vermek için yola çıkmadığını, ilk aşamadaki hedefinin Tahran'daki araştırma reaktörüne nükleer yakıt sağlanması ve nükleer değişim konusu olduğunu ifade etti. Bazı ülkelerin İran'a kuşkulu baktığı yönündeki soruya verdiği cevapta Esenli, "Kuşkulu bakışı anlıyoruz. Her iki tarafta da kuşkulu bakış vardı. Türkiye zaten bu sebeple bu konuya girişti ve çok yoğun bir mücadele verdi." dedi.
Başbakan Recep Tayyip Erdoğan ve Dışişleri Bakanı Ahmet Davudoğlu'nun yoğun gayretleriyle taraflar arasındaki güven boşluğunun köprülenmeye çalışıldığını anlatan Esenli, "Bu açıdan üçlü anlaşma ve nihai bildirge büyük önem taşıyor. Bu sayede bir güven arttırıcı önlem olacak, karşılıklı güven artacak ve sonraki aşamalar birbirini takip edecek diye bekliyorum." görüşünü dile getirdi.
Konuşmacılar, İran'ın nükleer programı konusunda Türkiye ile Çin'in bakış açısının paralellik gösterdiğini de olduğunu belirtti. Yarım saatlik program, hafta sonu Çin'de dört kere gösterildi.
CİHAN
|
